Co ma wpływ na opłacalność produkcji mleka? cz. 4

Ale najważniejszy jest gospodarz

Każda działalność rolnicza to realny biznes, a podstawowym czynnikiem wpływającym na opłacalność produkcji jest jakość zarządzania. Przy czym przez „zarządzanie” rozumiemy jego istotę, czyli planowanie działań i ich solidną codzienną realizację, ale także okresową ocenę uzyskiwanych efektów i ewentualną korektę postępowania, jeśli jest potrzebna. Nie jest ważne, czy osoba zarządzająca stadem ma pracowników, którzy wykonują powierzone im zadania, czy sama robi wszystko (lub prawie wszystko), co sobie zamierzyła. Ważne jest, aby to zarządzanie opierało się na solidnych danych, a podjęte zamierzenia były wytrwale realizowane. Rola aktualnej i szybko dostępnej informacji jest w obecnym czasie dominująca. Jej wartość i znaczenie wynika z możliwości jej wykorzystania do założonych celów. Wiedza o stadzie i pełna świadomość realiów rynkowych, decyduje często o powodzeniu gospodarstwa, pozwala precyzyjnie projektować i planować swój biznes, tak by funkcjonował zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Natomiast utrata lub niewłaściwe zarządzanie danymi może być przyczyną porażki. Znaczenie precyzyjnej informacji o zwierzętach, jako podstawy dla skutecznego zarządzania stadem bydła mlecznego, jest dzisiaj warunkiem racjonalnego funkcjonowania gospodarstwa.

Doskonałym sposobem na pozyskiwanie informacji o krowach od samych krów jest regularna ocena ich wartości użytkowej. Usługę taką prowadzi Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka dostarczająca swoim klientom narzędzi, dzięki którym zyskują nowy punkt widzenia w postrzeganiu, interpretowaniu, ale i wyjaśnianiu zjawisk oraz procesów zachodzących w stadzie. Wyniki oceny, zawarte w aż 10 indywidualnych raportach wynikowych, to wiarygodne źródło wiedzy o stadzie i poszczególnych jego sztukach, a co więcej cenna pomoc w podejmowaniu decyzji i działań we właściwym czasie. Im większe stado i im wyższy poziom produkcji, tym informacje o produkcyjności, płodności i zdrowiu powinny być bardziej kompletne, precyzyjne i aktualne. Dostarczane raporty STADO i PRÓBA oraz informacje zarejestrowane w SOL (internetowa aplikacja do zarządzania stadem bydła mlecznego), to atrakcyjne narzędzie pracy ponieważ są obrazem rzeczywistej kondycji stada. Uporządkowane i zgrupowane w odpowiedzenie bloki tematyczne dane (wydajność, kluczowe parametry mleka, użytkowość rozpłodowa i inne) pokazują rzeczywisty stan hodowli, dają też wskazówki dotyczące planowania, kontroli i działań organizacyjnych.

Efektywność użytkowania krów mlecznych zależy od wielu czynników, w tym kluczowych – genetyki i żywienia, ale też systemu utrzymania czy użytkowania. Z raportami wynikowymi zarządzanie stadem nie musi być trudne i skomplikowane, wystarczy umiejętna analiza dostarczonych faktów. Dane pozwalają na pracę nad doskonaleniem interesujących hodowcę cech, zarówno tych produkcyjnych jak i funkcjonalnych. Znając wartości poszczególnych parametrów mleka można działać zarówno w kierunku poprawy wskaźników rozrodu, jak i zwiększenia wydajności, czy doskonaleniu składu mleka. W przemyśle mleczarskim ważna jest zarówno ilość skupowanego surowca, ale i jego jakość oraz przydatność dla przetwórstwa, kolokwialnie mówiąc „mleczarnie za wodę nie płacą”. Idąc dalej, dla optymalnej produkcji mleka w laktacji, ważna jest prawidłowo zbilansowana dawka pokarmowa, a tu potrzebna jest stabilizacja i optymalizowanie zawartości tłuszczu i białka w mleku przy zachowaniu dobrej zdrowotności i płodności krów. Błędy żywieniowe generują powstawanie chorób, a to dla gospodarstwa duże straty ekonomiczne wynikające z kosztów leczenia, spadków wydajności, a w skrajnych przypadkach upadków lub brakowania krów. W raportach wynikowych dostępny jest pełen monitoring składu mleka – tłuszcz, białko, laktoza, zawartość mocznika, liczba komórek somatycznych, a nawet ocena zagrożenia subkliniczną ketozą.

Rycina 3. „Poszukując metod na poprawę opłacalności produkcji mleka, warto się posiłkować fachowym doradztwem”

Bardzo istotną kwestią staje się jednak umiejętność wykorzystania posiadanych informacji. Ani liczby, widoczne w raporcie wynikowym, ani najpiękniejsze nawet wykresy, pojawiające się na ekranie komputera, nie wpływają w żaden sposób na rzeczywistość w danym stadzie. One ją tylko opisują. Potrzebny jest ktoś, kto ten opis zrozumie i przekuje w jasny plan działania, jeśli konieczne są zmiany. Wielu hodowców dysponuje wiedzą i doświadczeniem wystarczającymi do samodzielnego wykonania tego zadania. Ale z pewnością nie wszyscy i nie zawsze. Dlatego poszukując metod na poprawę opłacalności produkcji mleka warto się posiłkować fachowym doradztwem. Tu także sprawdza się przytoczone wcześniej powiedzenie „nie myśl, jak oszczędzać, myśl, jak zarabiać”. Pieniądze wydane na fachowego doradcę są często najlepszą oszczędnością. Bo ten wydatek oszczędza hodowcy wielokrotnie wyższych kosztów, jakie musiałby ponieść, szukając rozwiązania na własną rękę lub z pomocą domorosłych „specjalistów od wszystkiego”. Niezwykle ważne jest, aby taki doradca posiadał odpowiednią i ugruntowaną wiedzę, a także, aby był niezależny i obiektywny w swoich działaniach. Cechy te posiadają zarówno doradcy żywieniowi, jak i ogólni, świadczący swoje usługi z ramienia PFHBiPM. Dzięki wieloletniej praktyce, starannemu i stale uzupełnianemu wykształceniu oraz brakowi powiązań z jakimikolwiek firmami sektora rolniczego, służą oni fachową i kompleksową pomocą w wielu problemach z którymi borykają się rodzime gospodarstwa.                                                                                              

Odpowiednie zarządzanie stadem może być dużo prostsze i bardziej satysfakcjonujące. Informacja dostarczana w oparciu o narzędzia i rozwiązania udostępniane przez PFHBiPM poprawiają komfort krów, wskazują mechanizmy odpowiadające za pokrycie ich potrzeb żywieniowych i prawidłowe utrzymanie w poszczególnych etapach życia i produkcji.