Systemy odchowu cieląt cz. 1

Prawidłowy odchów cieląt ras mlecznych jest istotnym elementem wpływającym na opłacalność chowu bydła mlecznego i produkcję mleka. W zależności od tego, jak żywimy i utrzymujemy cielę w pierwszych tygodniach po urodzeniu, taka będzie wydajność mleczna przyszłej krowy. Zwiększenie przyrostów masy ciała cieląt w okresie odchowu o 1g/dzień zwiększa wydajność mleczną w laktacji o 4l/dzień. Cielęta leczone dwukrotnie w okresie odchowu mają mniejsze o 5% prawdopodobieństwo dożycia 1 laktacji, a także mniejsze aż o 8% prawdopodobieństwo dożycia 2 i każdej kolejnej laktacji (Rossini, 2004). Zatem prawidłowy odchów cieląt to również duża szansa na poprawę długowieczności krów.

Jednym z najważniejszych czynników wpływających na odpowiednie zdrowie i kondycję cieląt jest prawidłowe ich żywienie w poszczególnych okresach ich rozwoju, a zwłaszcza w okresie stymulacji rozwoju przewodu pokarmowego. Przewód pokarmowy cielęcia po urodzeniu wygląda zupełnie inaczej niż u dorosłego przeżuwacza. Najlepiej rozwiniętą częścią jest trawieniec, a stosunek jego objętości do objętości przedżołądków (żwacza, czepca, ksiąg) wynosi 70:30. Stosunek ten jednak z czasem się zmienia, i w wieku około 3 miesięcy proporcje tych części żołądka wynoszą 15:85, a u dorosłych przeżuwaczy 10:90.

Przy omawianiu systemów odchowu należy rozpocząć od określenia celów odchowu jałówek:

• 1. Duże przyrosty masy ciała (podwojenie masy urodzeniowej w drugim miesiącu życia)
• 2. Wczesne wprowadzenie do odchowu pasz stałych (w momencie odsadzenia cielę powinno pobierać minimum 1 kg mieszanki treściwej typu starter)
• 3. Ograniczenie kosztów odchowu na mleku
• 4. Prawidłowy rozwój brodawek żwaczowych poprzez zwiększenie powierzchni chłonnej błony śluzowej żwacza (podczas fermentacji żwaczowej z rozkładanych węglowodanów powstają lotne kwasy tłuszczowe, które stymulują rozwój brodawek i powierzchni chłonnej przedżołądka)
• 5. Mała podatność na choroby (zmniejszenie liczby upadków cieląt)
• 6. Prawidłowy rozwój gruczołu mlekowego (ważne aby nie przekarmiać energetycznie jałówek w krytycznym okresie odchowu)
• 7. Szybkie pokrycie jałówki (13–14 miesiąc życia, masa ciała 350–400 kg,124–126 cm w kłębie)
• 8. Szybkie pierwsze wycielenie (22–24 miesiąc życia, 580–650 kg, 138–141 cm w kłębie)

Podstawowy podział systemów odchowu cieląt opiera się na długości karmienia mlekiem lub preparatem mlekozastępczym:

• tradycyjny
• intensywny
• skrócony

W następnych postach przeczytacie czym charakteryzują się poszczególne systemy.