Realizacja celu hodowlanego w stadzie, czyli jak osiągnąć sukces? cz. 4.

Część czwarta: INDYWIDUALNY DOBÓR

Kojarzenie jałówek i krów z odpowiednimi buhajami jest elementem rozstrzygającym o końcowym wyniku doskonalenia stada. Jasno sprecyzowany cel hodowlany, informacje o wartościach hodowlanych i rodowodach wszystkich samic w stadzie oraz precyzyjna wiedza na temat dostępnych buhajów, to elementy, które są niezbędne, aby przystąpić do indywidualnych kojarzeń par rodzicielskich. Nie wystarczy mieć dobre krowy i zakupić czołowe buhaje, liczy się dobór indywidualny. Nawet najlepszy buhaj nie musi pasować do każdej krowy w stadzie. Wykorzystując do kojarzeń buhaje, które poprawiają słabe cechy u samicy uzyskujemy postęp genetyczny w następnemu pokoleniu.

Z pomocą hodowcom w optymalnym wyborze buhaja przychodzą programy komputerowe. PFHBiPM stworzyła swój program do kojarzeń DoKo, który już od kilku lat jest wykorzystywany przez doradców PFHBiPM. Narzędzie to jest ciągle rozwijane i doskonalone, żeby usługa świadczona dla hodowców była na jak najwyższym poziomie. Nasi doradcy wykonując dobory buhajów są zawsze obiektywni i kierują się tylko ideą dobrania jak najlepszego buhaja do konkretnej samicy, aby urodzone z kojarzenia potomstwo spełniało w pełnym zakresie założony wcześniej przez hodowcę cel hodowlany.

W związku z tym, że bardzo trudno jest analizować wiele informacji na raz, poczynając od poszczególnych wartości hodowlanych po dane rodowodowe, łatwiej jest to wykonać przy wsparciu odpowiednich narzędzi, takich jak DoKo, który bazuje na informacjach dostępnych o każdym zwierzęciu w bazie teleinformatycznej.

A jeśli już mowa o rodowodach, należy wspomnieć o inbredzie, ponieważ przy wyborze buhaja należy również zwracać uwagę na jego spokrewnienie z samicami w stadzie. Może się niestety okazać, że znakomity buhaj z katalogu, jest bliskim krewnym naszych krów lub jałówek. Im bardziej buhaj rodowodowo różni się od samic, tym mniejsze jest ryzyko pokrewieństwa i wzrostu poziomu inbredu w stadzie. Przyrost inbredu, określany jako depresja inbredowa, jest źródłem niekorzystnych zjawisk, takich jak obniżenie wydajności, spadek wskaźników rozrodu lub pogorszenie zdrowotności. Brak informacji o pochodzeniu lub niekompletne informacje rodowodowe nie tylko nie pozwalają nam na monitorowanie przyrostu inbredu, ale mogą być przyczyną braku wartości hodowlanych lub trudności w ich obliczeniu. Bez wartości hodowlanej nie ma skutecznej selekcji i doboru par rodzicielskich.

DoKo umożliwia nie tylko optymalny dobór par do kojarzeń w oparciu o wartości hodowlane poszczególnych cech, ale również kontrolę inbredu przyszłego potomstwa poprzez unikanie spokrewnienia między jego rodzicami. Wzrost inbredu powoduje negatywne skutki, dotyczące zarówno cech produkcyjnych jak i funkcjonalnych - spadek wydajności mleka i jego składników, pogorszenie płodności, obniżenie odporności na choroby, a także ujawnienie się wad genetycznych.

Podczas doboru brane są pod uwagę:

• cechy, które są istotne z punktu widzenia celu hodowlanego, jaki hodowca sobie wyznaczył dla swojego stada;
• wartości hodowlane dla cech produkcyjnych i funkcjonalnych;
• wartość indeksu(ów) syntetycznych;
• informacje rodowodowe;

• spokrewnienie pomiędzy kojarzoną parą;

Doradcy ds. hodowli PFHBiPM służą Hodowcom swą wiedzą hodowlaną i doświadczeniem, a wspierani dodatkowo komputerowym programem do kojarzeń DoKo pomogą w podjęciu trudnej i odpowiedzialnej decyzji jaką jest wybór ojców przyszłego pokolenia. Nasze doradztwo jest profesjonalne, niezależne i obiektywne.