Realizacja celu hodowlanego w stadzie czyli jak osiągnąć sukces? cz. 2.
Część druga: SELEKCJA SAMIC
Odpowiednia selekcja samic to bardzo ważny element zarządzania stadem, który obok żywienia i dobrostanu bezpośrednio wpływa na otrzymywany zysk. Dlatego tak ważne jest aby prowadzić ją opierając się na rzetelnych, kompleksowych i jak najbardziej dokładnych informacjach. Wybierając zwierzęta do dalszej hodowli czyli na matki przyszłego pokolenia krów należy bezwzględnie kierować się ich wartością hodowlaną. Jest to wartość zwierzęcia jako rodzica, która pokazuje z pewną precyzją jakie geny przekaże matka na swoje potomstwo.
Jak możemy zdobyć informacje o wartościach hodowlanych samic?
Z chwilą wprowadzenia oceny wartości hodowlanych na podstawie genomu stało się to niezwykle proste. Genotypując już nawet młode cieliczki dostajemy jej pełną ocenę hodowlaną z bardzo wysoką wiarygodnością. Ocenione są zarówno cechy produkcyjne i pokrojowe, ale również cechy funkcjonale a od niedawna otrzymujemy także informacje o szczególnych cechach genetycznych takich jak defekty genetyczne czy białka mleka.
W przypadku krów, które nie były genomowane wcześniej, wartości hodowlane wyliczane są na podstawie użytkowości własnej. Informacje o konwencjonalnych i genomowych wartościach hodowlanych zapisane są w systemie teleinformatycznym PFHBiPM, a po przetworzeniu trafiają do hodowców w postaci różnego rodzaju raportów np. RW Indeksy
W stadzie mogą występować także samice posiadające wyłącznie wartości hodowlane rodowodowe, czyli obliczone na podstawie męskich przodków w rodowodzie. To są przede wszystkim jałówki, które nie zostały zgenotypowane oraz pierwiastki, które jeszcze nie spełniają warunków publikacji oceny własnej. Niemniej jednak spełniają warunki rodowodowe, konieczne do oszacowania genomowej wartości hodowlanej, dlatego indeksy rodowodowe powinny służyć do preselekcji samic w celu genotypowania.
Aby praca z indeksami stała się łatwiejsza stworzony został raport RW Indeksy, który przedstawia pełną informację o indeksach hodowlanych samic – wynikach oceny genomowej, konwencjonalnej ale także rodowodowej. Prezentuje dane zarówno w zestawieniu całego stada jak i w wykazie, indywidualnie dla każdej sztuki posiadającej wartości hodowlane wraz z dokładnymi informacjami o każdej z nich. Jest raportem analityczno-sprawozdawczym, dzięki czemu w jednym miejscu w czytelny sposób zestawione są informacje o wartościach hodowlanych samic. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie wykorzystanie tych informacji.
Przegląd informacji o wszystkich samicach oraz osobno o krowach i jałówkach pozwala szybko ocenić stado i wskazać zarówno jego silne strony jak i istniejące w nim problemy. Natomiast wykaz zwierząt wraz z wizualnym wskazaniem najlepszych i najsłabszych sztuk w stadzie ma ułatwić podejmowanie decyzji dotyczących remontu stada czy selekcji jałówek.
Schemat selekcji samic z wykorzystaniem genotypowania całego stada, nasienia buhajów w wersji seksowanej oraz nasienia buhajów mięsnych, to typowe działanie realizowane przez hodowców w wielu krajach. Pozwala ono na maksymalizację postępu hodowlanego, przemyślaną selekcję i uwzględnienie aspektów ekonomicznych.
