Bydło rasy brown swiss (BS)
Bydło szwajcarskie brunatne (brown swiss) przez wielu specjalistów uważane jest za najstarszą rasę bydła w Europie. Pochodzi ona ze Szwajcarii, a przede wszystkim z jej północno-wschodnich rejonów gdzie tamtejsi mnisi już od początku XX w. prowadzili selektywną hodowlę.
Bydło tej rasy użytkowane jest dwukierunkowo mięsno-mlecznie. Wyróżnia się brunatnym umaszczeniem w różnych jego odcieniach; na grzbiecie zwierzęta tej rasy mają białą pręgę, a na części brzusznej ciała białe plamy. Cechą charakterystyczną bydła rasy brown swiss jest jasna obwódka wokół uszu i oczu, które są koloru ciemnoniebieskiego co miało chronić ich wzrok przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym panującym w górach. Zwierzęta te mają kształt ciała zbliżony do prostokąta. Krowy osiągają wysokość w krzyżu między 136–140 cm natomiast buhaje 146–155 cm.
Bydło rasy szwajcarskiej brunatnej charakteryzuje się następującymi cechami użytkowymi i funkcjonalnymi:
- zdrowotność i wysoka odporność na niekorzystne warunki środowiska,
- wczesne dojrzewanie,
- dobra płodność i łatwość wycieleń,
- długowieczność,
- bardzo dobre wykorzystanie pasz objętościowych.
W 2019 roku średnia wydajność krów objętych oceną wartości użytkowej wynosiła 6450 kg mleka o składzie: 277 kg i 4,30% tłuszczu oraz 231 kg i 3,58% białka.
Krowy tej rasy wyróżniają się wysoką frekwencją genu kappa-kazeiny. Osobniki o genotypie BB stanowią 31% populacji, a stosunek tłuszczu do białka w mleku sprawia, że jest ono odpowiednie do produkcji serów wysokogatunkowych. Cechę tę najefektywniej doskonali się poprzez genotypowanie zwierząt i selekcję.Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka prowadzi program hodowlany dla rasy brown swiss.
Można się z nim zapoznać na stronie internetowej www.pfhb.pl w zakładce „Hodowla”.
Wzorzec rasy: