Znaczenie oceny typu i budowy w hodowli bydła mlecznego
Ocena typu i budowy bydła mlecznego funkcjonuje w Polsce od 1996 roku. Opisu pokroju dokonują, bezpośrednio w gospodarstwach hodowców, doradcy ds. hodowli PFHBiPM i dotyczy on przede wszystkim krów pierwiastek. Wyniki z opisu są rejestrowane w systemie teleinformacyjnym SYMLEK i służą do obliczania wartości hodowlanych buhajów, a także są oficjalnymi ocenami dzięki którym obliczany jest indeks PF własny krowy. Ocenione pierwiastki tworzą populację referencyjną umożliwiając tym samym szacowanie wartości hodowlanych.
Jednym ze sposobów wykorzystywania oceny pokroju zwierząt jest uwzględnianie wartości hodowlanych w selekcji stada. Dzięki niej możemy podejmować decyzje związane z selekcją negatywną, a więc brakować zwierzęta, które nie spełniają naszych oczekiwań. W selekcji pozytywnej możemy wykorzystywać wyniki do wyboru jałowic na remont stada oraz planować kojarzenia. Znając wartości hodowlane krów i buhajów dla poszczególnych cech budowy łatwiej jest dokonać prawidłowego doboru osobnika płci męskiej. Taką pomocą służy min. PFHBiPM i jej autorski program do kojarzeń DOKO.
Kolejnym sposobem wykorzystywania wyników oceny typu i budowy jest wybór krów przez spółki unasieniania na matki następnego pokolenia buhajów.
Ocenę pokroju stosujemy także przy wpisie krów do podrozdziału Elita w sekcji głównej księgi. Krowy, które charakteryzują się wysokim indeksem PF otrzymują status kandydatki do Elity a te, które dodatkowo otrzymają min. 80 pkt. w ocenie ogólnej oraz 80 pkt. za wymię zostają wpisane do podrozdziału Elita.
Ocenę typu i budowy używamy również w selekcji buhajów. Buhaje, które uzyskują podczas selekcji min.75 pkt. w ocenie ogólnej wpisane zostają do sekcji głównej księgi, co jest warunkiem niezbędnym do dopuszczenia do rozrodu. Warunek ten nie jest konieczny dla buhajów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej.
Ocena typu i budowy służy również na wszelkiego rodzaju pokazach oraz wystawach hodowlanych do wyboru zwierząt, które w największym przybliżeniu przedstawiają wzorzec rasy. Może także wpłynąć na decyzję o sprzedaży lub zakupnie materiału hodowlanego.
Warto zaznaczyć, że ocena pokroju stanowi również podwaliny oceny genomowej. Oceniony fenotyp zwierząt, które były genomowane stanowi bazę referencyjną na podstawie, której tworzone są równania predykcji, pozwalające na „przetłumaczenie” wyników genotypowania na przewidywaną ich wartość oraz ich potomstwa.
