Rynek mleka – wrzesień 2024
Wzrostowy trend na unijnym rynku mleka
W sierpniu br. polscy producenci mogli liczyć na nieco wyższe stawki za mleko w skupach niż przeciętnie oferowane w Unii Europejskiej. Przeczytaj opracowane przez PFHBiPM zestawienie o aktualnej sytuacji na rynku mleka oraz najważniejszych trendach w jego produkcji i skupie.
Zgodnie z najnowszymi danymi pogłowie bydła ogółem w czerwcu 2024 r. wyniosło 6335,9 tys. szt. W stosunku do czerwca 2023 r., liczba zwierząt zmniejszyła się o 23,8 tys. szt. (o 0,4%), ale za to wzrosła o 68,4 tys. szt. (1,1%) w porównaniu z grudniem 2023 r. Największy udział w krajowym pogłowiu bydła miały województwa wielkopolskie (18,9%), mazowieckie (18,3%) i podlaskie (16,5%). Jednocześnie zanotowano spadkowy trend populacji krów, która zmniejszyła się o 2,1 tys. szt. (0,1%) i 60,2 tys. szt. (2,5%) odpowiednio w porównaniu z czerwcem i grudniem 2023 r. do 2335,6 tys. szt. Nieco inaczej było w przypadku krów mlecznych. Ich pogłowie wyniosło 2189,8 tys. szt., tj. wzrosło o 8,03% w porównaniu z czerwcem 2023 r. oraz o 5,85% w stosunku do grudnia 2023 r.
Skup mleka w Polsce i UE
Meldunkowy skup mleka w sierpniu 2024 r. wyniósł 1087 mln l mleka. Producenci dostarczyli o 0,9% mniej surowca w stosunku do lipca br., jednak w relacji rocznej było go o 2,7% więcej. Z kolei biorąc pod uwagę osiem miesięcy bieżącego roku, mleczarnie skupiły łącznie 8893,2 mln l mleka, co oznacza 4-proc. wzrost w stosunku do analogicznego okresu w 2023 r.
Obok m.in. Austrii, Francji czy Hiszpanii, Polska jest jednym z dziewięciu krajów UE, gdzie w relacji rocznej zwiększyły się dostawy mleka. W Pozostałych siedemnastu (w tym w Holandii, Irlandii czy we Włoszech) jego skup został ograniczony. Generalnie w krajach UE w lipcu 2024 r. skupiono 12 501,5 tys. t mleka. Oznacza to spadek dostaw średnio o 0,9% i 1,5% odpowiednio w relacji miesięcznej oraz w stosunku do lipca 2023 r.
Pięciu największych producentów mleka w UE (Niemcy, Francja, Holandia, Polska i Włochy) w lipcu br. skupiło 64,3% całego unijnego mleka. Do tamtejszych podmiotów skupowych trafiło łącznie 8 041,47 tys. t mleka, czyli o 0,8% mniej niż w analizowanym miesiącu 2023 r.
Stawki za mleko w Polsce
Zgodnie z najnowszymi danymi GUS średnia cena skupu mleka w sierpniu 2024 r. wyniosła 200,63 zł/100 l. To statystycznie o 2,93% więcej niż w poprzednim miesiącu oraz o 7,43% więcej niż w analogicznym okresie w 2023 r. Niestety, średnia cena liczona w okresie od stycznia do sierpnia 2024 r. (200,94 zł/100 l), pozostała nadal o 4,8% niższa w porównaniu z analogicznym okresem 2023 r.
W sierpniu 2024 r. średnio najwyższą stawkę w skupach mleka otrzymywali producenci z województwa: podlaskiego – 213,82 zł/hl, lubelskiego – 204,36 zł/hl i warmińsko-mazurskiego – 201,82 zł/hl. Statystycznie najniższa stawka dotyczyła województw: łódzkiego – 186,39 zł/hl, kujawsko-pomorskiego – 188,75 zł/hl i małopolskiego – 189,33 zł/hl. Różnica między województwem, gdzie średnia stawka za mleko była najwyższa i najniższa wyniosła 27,4 groszy/l mleka.
Stawki za mleko w UE
Jak wynika z danych KE (opublikowanych 4 października 2024 r.), przeciętna cena mleka w sierpniu 2024 r. w UE osiągnęła poziom 47,38 euro/100 kg. Oznacza to średni wzrost stawek o 2% w porównaniu do lipca 2024 r. oraz o 8,8% w porównaniu z sierpniem 2023 r. Zgodnie z szacunkowymi prognozami KE we wrześniu 2024 r. nastąpi kolejny wzrost ceny, która po raz kolejny przekroczy 47 euro/100 kg.
W sierpniu 2024 r. ceny mleka w relacji miesięcznej wzrosły w dwudziestu dwóch państwach członkowskich. W największym stopniu dotyczyło to Rumunii, gdzie stawki wzrosły o 8,7% do 44,97 euro/100 kg, a więc poziomu z sierpnia 2023 r. (44,98 euro/100 kg). Największe wzrosty miały ponadto miejsce w następujących krajach (w nawiasie zmiana w relacji rocznej):
- Irlandii o 7,4% do 50,99 euro/100 kg (wzrost o 33,1%);
- Litwie o 5,5% do 39,02 euro/100 kg (wzrost o 15,2%);
- Włoszech o 3,5% do 52,04 euro/100 kg (wzrost o 5,2%).
Spadek stawek za mleko zanotowano wyłącznie w trzech krajach i był on stosunkowo nieznaczny. W największym stopniu dotyczył Francji, gdzie ceny mleka spadły o 0,3% do 46,38 euro/100 kg (to o 0,2% niższa stawka w porównaniu z sierpniem 2023 r.). Pozostałe kraje to Łotwa (spadek o 0,2% do 38,56 euro/100 kg) i Słowenia (spadek o 0,2% do 43,58 euro/100 kg). W obu jednak przypadkach ceny w relacji rocznej wzrosły odpowiednio o 7,1% (Łotwa) i 2% (Słowenia). Warto też wspomnieć o Hiszpanii, gdzie co prawda przeciętna cena skupu w sierpniu utrzymała się na takim samym poziomie jak w lipcu 2024 r. (45,92 euro/100 kg), ale w relacji rocznej była niższa o 8,7%.
Polska na dziesiątym miejscu
W Polsce średnia cena w sierpniu br. ukształtowała się na poziomie 47,42 euro/100 kg i była o 3,4% wyższa niż w lipcu 2024 r. oraz o 13,7% wyższa niż w sierpniu 2023 r. W analizowanym miesiącu cena mleka w Polsce była wyższa od ceny unijnej o 0,08%. W rezultacie nasz kraj znalazł się na dziesiątym miejscu w UEpod względem stawek za mleko, co oznacza progres w stosunku do lipca br. o cztery miejsca. Wyższe ceny oferowano producentom m.in. w: Niemczech (47,44 euro/100 kg), Danii (48,78 euro/100 kg), Holandii (49,25 euro/100 kg), Irlandii (50,99 euro/100 kg) i we Włoszech ze stawką 52,04 euro/100 kg (źródło danych: GUS, ARiMR, Eurostat i KE).
Więcej szczegółowych informacji znajdziesz w miesięczniku „Hodowla i Chów Bydła” oraz na holstein.pl.