Rynek mleka – styczeń

Kolejny wzrost cen mleka w Polska

– Pierwszy raz od momentu wejścia naszego kraju do UE, polscy producenci mleka dysponują o 13% większą stawką w skupach niż średnio unijni producenci mleka – mówi Dorota Grabarczyk, analityk rynku mleka PFHBiPM oraz wiceprzewodnicząca grupy roboczej „Mleko i produkty mleczne” Copa-Cogeca. Jaki jest bilans skupu mleka w 2024 r. i na jakie stawki mogli liczyć jego producenci w Polsce i UE

Zgodnie z najnowszymi danymi pogłowie bydła ogółem w grudniu 2024 r. wyniosło 6 190,9 tys. szt. W ciągu roku liczba zwierząt zmniejszyła się o 76,5 tys. szt. (o 1,2%), a w nieco większym zakresie, tj. o 144,9 tys. szt. (2,3%), w porównaniu z czerwcem 2024 r. Dane wskazują na spadkowy trend zarówno liczby krów, jak i krów mlecznych. Pogłowie tych pierwszych zmniejszyło się do 2 101,2 tys. szt., tj.o 294,6 tys. szt. (12,3%) i 234,4 tys. szt. (10%) odpowiednio w porównaniu z grudniem 2023 r. i czerwcem 2024 r. Z kolei populacja krów mlecznych w Polsce zmniejszyła się do 1 960,3 tys. szt., co oznacza spadek o 10,48% w porównaniu z czerwcem 2024 r. oraz o 5,24% w porównaniu z grudniem 2023 r.

Skup mleka

Meldunkowy skup mleka w grudniu 2024 r. wyniósł 1084,6 mln l mleka. Jak można przeczytać w raporcie „Rynek 1/25” producenci w Polsce dostarczyli o 7,5% więcej surowca w stosunku do listopada br. oraz o 4,5% więcej w relacji rocznej, tj. w porównaniu z grudniem 2023 r. Z kolei biorąc pod uwagę cały miniony rok, tj. okres 12 miesięcy, mleczarnie skupiły łącznie 13 067,0 mln l mleka, co oznacza 3,8-proc. wzrost w stosunku do analogicznego okresu w 2023 r. Łącznie w krajach UE w listopadzie 2024 r. skupiono 11 088,3 tys. t mleka. Jak podkreśla Dorota Grabarczyk z PFHBiPM, tym samym do mleczarni trafiło o 4,3% mleka mniej niż miesiąc wcześniej, ale za to o 1,7% więcej niż w listopadzie 2023 r.

– W relacji rocznej skup mleka został ograniczony w dziewięciu państwach członkowskich, podczas gdy w szesnastu dostawy mleka zostały zwiększone – podkreśla Dorota Grabarczyk. Dodaje, że pięciu największych producentów mleka w UE (Niemcy, Francja, Holandia, Polska i Włochy) w listopadzie 2024 r. skupiło 66,8% całego unijnego mleka (7 406,6 tys. t mleka, czyli o 0,3% więcej niż w analizowanym miesiącu 2023 r.). Uzupełniamy, że od stycznia do listopada 2024 r. skup mleka w obrębie całej UE wyniósł 134 186,3 tys. t i był o 0,7% wyższy niż w analogicznym okresie 2023 r.

Stawki za mleko w Polsce

Średnia cena skupu mleka w grudniu 2024 r. wyniosła 259,06 zł/100 l. To statystycznie o 10,96% więcej niż w poprzednim miesiącu oraz o 22,48% więcej niż w analogicznym okresie w 2023 r.  Jak wylicza Dorota Grabarczyk, biorąc pod uwagę dwanaście miesięcy 2024 r. średnia cena skupu mleka była o 1,5% wyższa w porównaniu do 2023 r. Zwracamy uwagę na istotne powiększenie dystansu między województwem, gdzie średnia stawka za mleko była najwyższa i najniższa. Więcej na ten temat znajdziesz tutaj.

Stawki za mleko w UE

Jak wskazuje Dorota Grabarczyk, od lipca ubiegłego roku ceny mleka w UE rosną z miesiąca na miesiąc, osiągając rekordowe wartości. Z najnowszych danych KE (opublikowanych 10 lutego 2025 r.) wynika, że średnia cena mleka w grudniu 2024 r., osiągnęła poziom 54,53 euro/100 kg, co oznacza wzrost o 1,9% i 17% w porównaniu do odpowiednio listopada 2024 r. i grudnia 2023 r.  – Według szacunkowych prognoz KE w styczniu 2025 r. odnotowany zostanie delikatny spadek, jednak stawka za mleko nie powinna spaść poniżej progu 54 euro/100 kg – podkreśla Dorota Grabarczyk.

Zgodnie z analizą ekspertki PFHBiPM, w grudniu 2024 r. ceny mleka w relacji miesięcznej wzrosły w przypadku dziewiętnastu państw członkowskich. Co warto zaznaczyć, w największym stopniu dotyczyło to Polski, gdzie stawki za surowiec wzrosły o 11% do 61,66 euro/100 kg, co oznacza wzrost w skali roku o 24,7%. Poniżej dokładne zestawienie pozostałych państw z największym wzrostem cen skupu mleka (w nawiasie zmiana w relacji rocznej):

• Rumuna: o 8,4% do 50,62 euro/100 kg (wzrost o 12,8%);
• Łotwa: o 5,6% do 48,26 euro/100 kg (wzrost o 25,8%);
• Austria: o 4,2% do 55,60 euro/100 kg (wzrost o 12,5%);
• Węgry: o 3,8% do 48,76 euro/100 kg (wzrost o 14,9%)

Podobnie jak w poprzednim miesiącu, bieżąca analiza rynku mleka wskazuje na zmniejszenie stawek w czterech państwach członkowskich. Tym razem z obniżkami w największym stopniu musieli się liczyć dostawcy mleka w Szwecji, tj. o 4% do 52,14 euro/100 kg. Pomimo tego ceny skupu mleka i tak były w tym kraju wyższe o 25,6% niż w analogicznym okresie w 2023 r. Poniżej zestawienie z pozostałymi państwami (w nawiasie zmiana w relacji rocznej):

• Irlandia: o 3,1% do 61,47 euro/100 kg (wzrost o 39,1%);
• Finlandia: o 1,0% do 50,80 euro/100 kg (bez zmian);
• Grecja: o 0,1% do 54,37 euro/100 kg (wzrost o 3,4%).

W trzech państwach cena białego surowca utrzymała się na takim samym poziomie jak w listopadzie. Dotyczy to Włoch (54,91 euro/100 kg), Malty (61,33 euro/100 kg) i Słowenii (50,20 euro/100 kg). W państwach tych stawki w relacji rocznej wzrosły od 9,5% do nieco ponad 10%.

Polska na drugim miejscu

W Polsce przeciętna cena skupu mleka w grudniu 2024 r. ukształtowała się na rekordowym poziomie 61,66 euro/100 kg i jak wspomniano była o 11% wyższa niż w listopadzie 2024 r. oraz o 24,7% wyższa niż w grudniu 2023 r. 

– W analizowanym miesiącu cena mleka w Polsce była wyższa od ceny unijnej o 13,08%. Dzięki temu nasz kraj znalazł się na drugim miejscu w UE pod względem stawek za mleko. Oznacza to progres o trzy pozycje wobec rezultatu w listopadzie 2024 r.  – zwraca uwagę Dorota Grabarczyk. Wyższe ceny oferowano producentom tylko na Cyprze (66, euro/100 kg).

Dwie strony medalu

Jak podsumowuje Dorota Grabarczyk, w analizowanym miesiącu ceny mleka w Polsce są rekordowo wysokie. Pierwszy raz od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej, polscy producenci mleka otrzymują aż o 13% więcej niż średnio unijni producenci mleka, plasując się na drugim miejscu, zaraz za Cyprem.

– Taka sytuacja ma jednak dwie strony medalu. Z jednej polscy producenci mleka otrzymują więcej i stawka w skupie w jakimś stopniu rekompensuje wysokie koszty produkcji, jednak z drugiej strony, stajemy się mniej konkurencyjni na globalnym rynku – mówi przedstawicielka PFHBiPM. Przypomina, że znaczną część naszej produkcji musimy mimo wszystko wyeksportować, z czego ponad 70% wywozimy do krajów unijnych (źródło danych: 01/2025 Rynek PFHBiPM, GUS, ARiMR, Eurostat, KE, obliczenia własne).

Więcej szczegółowych informacji o aktualnej sytuacji na rynku mleka w Polsce i UE znajdziesz w naszych comiesięcznym raporcie „Rynek Mleka” oraz na holstein.pl.

Zapraszamy do zapoznania się z nowym, styczniowym raportem rynku mleka