Kwietniowa ocena wartości hodowlanej
W kwietniu po raz pierwszy opublikowano wyniki oceny wartości hodowlanej oszacowanej przez Centrum Genetyczne PFHBiPM z wykorzystaniem metodyki jednostopniowej. Wprowadzono też szereg innych udoskonaleń jak zmiana definicji dla długowieczności czy ujednolicenie bazy genetycznej dla wszystkich cech i jednoczesna publikacja wyników dla buhajów i samic (zarówno krów jak i jałówek).
Przeprowadzono aktualizację Indeksu Ekonomicznego zarówno pod kątem formuły jak i dopasowania do oszacowań z nowego systemu. Poszerzono zakres cech o pierwszą cechę zdrowia racic (odporność na infekcyjną chorobę dermatitis digitalis) oraz przeliczono wagi ekonomiczne w oparciu o bieżące dane dotyczące sytuacji rynkowej i charakterystyki polskiej populacji holsztynów.
Wszystko to wpłynęło na wartości jakie hodowcy widzą w rankingach i kartach zwierząt dlatego by ułatwić korzystanie z nich przygotowaliśmy podsumowanie wyników dla populacji rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej.
Polskie samice rasy holsztyńskiej
Na ocenianą genetycznie populację samic rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej składa się 375,6 tys krów oraz 42,7 tys jałówek. Średnia wartość indeksów dla krów wynosi 1213 zł (IE) i 121 punktów (PF). W przypadku jałówek jest ona dwukrotnie większa na skutek prowadzonej stale selekcji (IE 2372 zł, PF 146). Najlepsze młode sztuki przewyższają także wynikami krowy zajmujące pierwsze miejsce na podium pod względem IE o 189 zł a pod względem PF o 8 punktów).
Właścicielami złotych medalistek tego sezonu oceny są:
- GR KOKOCIŃSKI JERZY (jałówka IE=4987)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/samice/karta/PL005536112012 - SIKORA MARCIN (jałówka PF=183)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/samice/karta/PL005542793748 - PIETRUSZYŃSKI ADAM (krowa IE=4798)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/samice/karta/PL005442359136 - ŻOCHOWSKI STANISŁAW (krowa PF=175)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/samice/karta/PL005460326011
Całkowity zakres wartości został przedstawiony na wykresach. Samice z wartościami hodowlanymi powyżej średniej znajdują się w klasach zielonych, natomiast te poniżej średniej zaliczają się do klasy pomarańczowej i czerwonej.
Najwyższe średnie wartości w przypadku obu indeksów u krów stwierdzono w województwach dolnośląskim (IE = 1396, PF = 126), lubuskim (IE = 1479, PF = 126), opolskim (IE = 1415, PF = 125) i zachodniopomorskim (IE = 1475, PF = 127). Z kolei w odniesieniu do jałówek wyróżnia się tutaj szczególnie województwo lubuskie (IE = 2868, PF = 153).
Podsumowując czołówkę rankingów top 100 zarówno jałówek jak i krów pod kątem każdego z indeksów widzimy największy udział zwierząt z województwa wielkopolskiego (36%), następnie kujawsko-pomorskiego (13%), zachodniopomorskiego (12%) i podlaskiego (10%).
Analizując pochodzenie sztuk, które trafiły do najlepszej setki rasy PHF widzimy, że na liście ojców z największą liczbą córek znajdują się 4 buhaje niemieckie, 2 amerykańskie i po 1 holenderskim, francuskim oraz kanadyjskim. Z tym, że buhaj holenderski GLAX ma córki wśród jałówek najlepszych zarówno pod kątem IE jak i PF. Podobnie jak francuski PUMP wśród krów.
Buhaje z największą liczbą córek w rankingu top100
jałówki IE
- PRECISION DE0363341434 (37 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/DE0363341434 - GLAX NL578911629 (13 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/NL578911629 - GIROUD DE0124167925 (9 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/DE0124167925
krowy IE
- GARETT DE1504336100 (12 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/DE1504336100 - PUMP FR8548002485 (10 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/FR8548002485 - ALTAPLINKO US3200824505 (9 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/US3200824505
jałówki PF
- PATTERN CA13996599 (18 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/CA13996599 - VIVIFY US3235933277 (15 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/US3235933277 - GLAX NL578911629 (10 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/NL578911629
krowy PF
- HAGOS DE1505011805 (15 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/DE1505011805 - PUMP FR8548002485 (11 córek)
https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/FR8548002485
Hodowle, z których najwięcej sztuk znalazło się łącznie w rankingach top100 to hodowle duże, mające możliwość wyhodowania wielu zwierząt o wysokich wartościach hodowlanych i prowadzące od lat ukierunkowaną pracę hodowlaną:
- HZINR POLANOWICE SP. Z O.O.
OHZ LUBIANA SP. Z O.O. - DANKO HODOWLA ROŚLIN
OHZ DĘBOŁĘKA SP. Z O.O.
PR DŁUGIE STARE SP. Z O.O. - GR DRZEWCE HĄDZLIK LIPOWCZYK
SK "PĘPOWO" SP. Z O.O.
ŻOCHOWSKI STANISŁAW
Buhaje dostępne na polskim rynku
Spośród 2745 buhajów dostępnych na polskim rynku 129 to buhaje polskie. Aż 14 z nich znalazło się w pierwszej setce rankingów dla obu indeksów. Podkreślić należy, że również pozycje na szczycie rankingów zajmowane są przez polskie buhaje, co należy uznać za duży sukces krajowego programu hodowlanego.
W przypadku IE jest to Danko Celtic z wynikiem 5019 zł https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/PL005468673742
Pod wzlędem indeksu PF najlepszy wynik 182 punkty został osiągnięty przez buhaja Superhit https://www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/karta/PL005451387267.
Całkowity zakres wartości został przedstawiony na wykresie. Zaznaczono też granice pomiędzy kolejnymi 5 grupami - od buhajów, które uzyskały najlepsze wyniki (powyżej 3252 zł lub 156 punktów) po te najsłabsze zaznaczone kolorem czerwonym.
Dostanie się do prestiżowej części rankingu czyli top100 jest możliwe po uzyskaniu wyniku minimum 3793 dla IE i 167 dla PF. W pierwszej setce buhajów dla obu indeksów przeważają buhaje młode. W przypadku PF-a połowę stawki stanowią osobniki urodzone w 2023 roku. Jeśli spojrzymy na kraj pochodzenia to zdecydowanie dominują buhaje niemieckie (63 buhaje dla IE i 58 dla PF). Zaraz po nich znajduje się stawka buhajów polskich, a kolejnymi grupami są buhaje amerykańskie, francuskie i holenderskie.
Szczegółowe zestawienie najlepszych buhajów, których nasienie jest dostępne dla polskich hodowców można znaleźć w ulotce Top buhaje https://pfhb.pl/fileadmin/user_upload/hodowla/Listy_buhajow/TOP-buhaje/Top_pionowo_A4_2025_1_poprawka.pdf