Sprawiedliwy łańcuch dostaw żywności
Komisja z zadowoleniem przyjmuje wsparcie ze strony państw członkowskich na rzecz większej przejrzystości cen. W ślad za wymianą poglądów z państwami członkowskimi Komisja przyjmie obecnie środki służące osiągnięciu większej przejrzystości dzięki lepszemu zgłaszaniu cen w całym łańcuch dostaw żywności.
Po zakazie nieuczciwych praktyk handlowych oraz zacieśnieniu współpracy między producentami Komisja przedstawiła w maju trzeci element służący wzmocnieniu sprawiedliwego łańcucha dostaw żywności poprzez zintensyfikowanie gromadzenia danych cenowych dotyczących produktów rolno-spożywczych na różnych na etapach łańcucha dostaw w celu stwierdzenia, w jaki sposób ustalane są ceny. Zwiększona przejrzystość pozwoli różnym podmiotom dokonywać bardziej świadomych wyborów i poprawi zrozumienie tego, jak kształtują się ceny i zmienia sytuacja w całym łańcuchu. Może ona również sprzyjać podejmowaniu lepszych decyzji biznesowych, w tym jeśli chodzi o lepsze zarządzanie ryzykiem, a także pozwoli zwiększyć zaufanie.
Komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, Phil Hogan, powiedział: „Zwiększenie przejrzystości rynkowej opiera się na dostarczeniu większej ilości informacji, częściej i o większej ilości produktów. W ten sposób zwiększymy równowagę w łańcuchu dostaw i zapewnimy większą efektywność podejmowanych decyzji.
Zwiększenie przejrzystości to również kwestia sprawiedliwości: gwarantujemy jednakowy dostęp do informacji cenowych, które pozwolą lepiej zrozumieć, w jaki sposób działa łańcuch dostaw żywności. Dzięki tym zasadom – których uzupełnieniem jest przyjęta ostatnio dyrektywa o zakazie nieuczciwych praktyk handlowych, jak również zmienione w 2017 r. przepisy dotyczące organizacji producentów – wzmocniona zostanie rola rolników w łańcuchu dostaw żywności, co jest głównym celem, jaki postawiła sobie Komisja”.
W ślad za dzisiejszą debatą na forum Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych środki zostaną przyjęte w nadchodzących tygodniach przez Komisję, by zacząć obowiązywać od dnia 1 stycznia 2021 r. O ile duża część informacji dotyczących rynków rolnych jest już dostępna (w tym ceny produkcji i ceny konsumpcyjne, wielkość produkcji i handlu itp.), o tyle mało dostępne są informacje o rynkach, które łączą rolników i konsumentów, takich jak przetwórstwo spożywcze i handel detaliczny. Tworzy to asymetrię informacyjną pomiędzy rolnikami a innymi podmiotami uczestniczącymi w łańcuchu dostaw żywności i może stwarzać niekorzystne warunki dla rolników w ich relacjach handlowych z partnerami.
Uzgodnione dzisiaj środki będą stosować się do sektorów mięsa, przetworów mlecznych, wina, zbóż, roślin oleistych i białkowych, owoców i warzyw, oliwy z oliwek i cukru. Gromadzenie danych będzie opierać się na systemach i procedurach już istniejących, wykorzystywanych przez państwa członkowskie do zgłaszania Komisji informacji rynkowych. Każde państwo członkowskie będzie odpowiedzialne za gromadzenie danych o cenach i o rynku. Ze względu na opłacalność i ograniczenie obciążeń administracyjnych zgłaszane dane będą dotyczyć cen reprezentatywnych. Państwa członkowskie przedstawią dane Komisji, która z kolei udostępni te informacje na swoim portalu dotyczącym danych o produktach rolno-spożywczych i w unijnych centrach monitorowania rynków. Kontekst Od początku swojej kadencji, która rozpoczęła się w 2014 r., obecna Komisja działa na rzecz bardziej sprawiedliwego łańcucha dostaw żywności. W 2016 r. komisarz Phil Hogan utworzył Grupę Zadaniową ds. Rynków Rolnych, której celem było przedstawianie zaleceń służących wzmocnieniu pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności. Zalecenia przedstawione w listopadzie 2016 r. dotyczyły trzech aspektów regulacyjnych: nieuczciwych praktyk handlowych, organizacji producentów i przejrzystości rynkowej. W 2017 r. Komisja rozpoczęła wstępną ocenę skutków i konsultacje publiczne zorientowane na te trzy elementy. IP/19/5550 Zgodnie z przeprowadzonym w całej Unii sondażem, opublikowanym w lutym 2018 r., przeważająca część respondentów (88 proc.) przykładała dużą wagę do wzmocnienia roli rolników w łańcuchu dostaw żywności. Poprzednio zaś 96 proc. respondentów biorących udział w 2017 r. w konsultacjach publicznych na temat modernizacji WPR zgodziło się z wnioskiem, zgodnie z którym poprawa pozycji rolników w łańcuchu dostaw żywności powinna być celem wspólnej polityki rolnej UE.
