Rynek zbóż – import, eksport, zagrożenia

Podczas briefingu prasowego w dniu 20 lipca, w siedzibie MRiRW wicepremier, minister rolnictwa i rozwoju wsi Henryk Kowalczyk przekazał najnowsze informacje i dane dotyczące sytuacji na polskim rynku zbóż.

Szef resortu rolnictwa, omawiając bieżącą sytuację na polskim rynku zbożowym, przedstawił następujące informacje:

• W nowy sezon wchodzimy z ok. 5 mln ton zapasów zbóż z poprzedniego sezonu. Mogą się przydać w drugiej połowie roku.
• Szacunkowa wielkość zbiorów w tym sezonie to ok. 32 mln ton zbóż.
• Zapotrzebowanie na zboże w Polsce wynosi ok. 20 mln ton.
• Aktualne zdolności eksportowe Polski to ok. 7 mln ton zbóż.
• Od rozpoczęcia wojny w Ukrainie do 30 czerwca br. do Polski wwiezionych zostało ok. 640 tys. ton zbóż z Ukrainy, z czego ok. 98% stanowi kukurydza.
• Część ukraińskiej kukurydzy została reeksportowana do Europy Zachodniej, głównie do Hiszpanii, a część została w Polsce.
• Lokalnie, w pobliżu granicy z Ukrainą, niektóre magazyny zbóż mogą obecnie być pełne.

Minister podkreślił, że skup zbóż w Polsce jest prowadzony po cenach rynkowych. To rynek światowy dyktuje te ceny.  Dodał, że obecnie najniższa cena skupu pszenicy kształtuje się na poziomie ok. 1400 zł za tonę. Szef resortu rolnictwa przypomniał, że cena skupu zboża rośnie wraz z bliskością portu, ze względu na koszty transportu.

Jak poinformował minister, ministerstwo uzyskało od prywatnych firm deklarację skupu zbóż w wysokości ok. 6 mln ton. Wicepremier dodał, że nie wszystkie firmy przekazały informacje o planowanej wielkości skupu. Dlatego można oszacować, że całkowite możliwości skupowe firm prywatnych wynoszą ok. 7 mln ton zbóż.

Szef resortu rolnictwa przekazał także informację o mechanizmach skupu prowadzonych przez Krajową Grupę Spożywczą (KGS). Należąca do KGS spółka Elewarr będzie prowadziła skup zbóż – jej możliwości magazynowe to ponad 300 tys. ton. Rolnik dostarczy do magazynów Elewarru 30% ziarna, a pozostałe 70% będzie przechowywał u siebie w gospodarstwie i dostarczy w ciągu kilku miesięcy. Szacuje się, że dwa miesiące są takim optymalnym terminem. Elewarr będzie proponował rolnikowi takie rozwiązanie – powiedział szef resortu rolnictwa i zaznaczył, że pieniądze dla spółki Elewarr na zapłacenie rolnikom za zboże pochodzą z kredytu udzielonego jej przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.

Młyny, które są w zasobach KGS, także mają możliwości bezpośredniego skupu zboża konsumpcyjnego, czyli takiego, które nadaje się na mąkę. To jest dodatkowe 60 tys. ton, więc razem możliwości skupu bezpośredniego KGS to ok. 360 tys. ton.

Kolejna forma pomocy to skup zboża od rolników, którzy mają możliwości jego magazynowania. Rolnik otrzyma 30% wartości zboża po zbadaniu jakościowym i podpisaniu stosownego kontraktu, a 70% wartości tego zboża – później, przy jego odebraniu. Zawsze warunkiem zapłaty rolnikowi za zboże będzie spełnienie wymagań jakościowych.

Zgodnie z uchwałą Rady Ministrów w najbliższych tygodniach będzie udostępniony magazyn znajdujący się na gdańskim nabrzeżu portowym. Szef resortu rolnictwa wyjaśnił, że magazyn ten może pomieścić 100 tys. ton zbóż i będzie dostępny za ok. 3–4 tygodnie, gdy tylko zakończą się w nim prace modernizacyjne. Dzięki temu rozwiązaniu będzie można ładować zboże na większe statki, którymi będzie mogło ono popłynąć m.in. do Afryki. W ten sposób możliwości eksportowe portu w Gdańsku wzrosną o połowę, a z czasem nawet jeszcze bardziej.