Razem dla postępu hodowlanego
15 września w siedzibie Federacji w Warszawie zostało podpisane porozumienie pomiędzy Polską Federacją Hodowców Bydła i Producentów Mleka a Instytutem Zootechniki Państwowym Instytutem Badawczym. Celem porozumienia jest usprawnienie polskiego systemu oceny wartości hodowlanej bydła ras mlecznych poprzez szeroko pojęte współdziałanie obydwu podmiotów.
Na taką chwilę czekaliśmy długo. Prezydent PFHBiPM Leszek Hądzlik oraz dyrektor IZ PIB Krzysztof Duda złożyli podpisy na dokumencie, którego postanowienia, realizowane w najbliższych latach, mogą zrewolucjonizować oblicze polskiej hodowli.
W spotkaniu, oprócz prezydenta Polskiej Federacji i dyrektora Instytutu Zootechniki, udział wzięli: dyrektor Departamentu Hodowli Zwierząt w MRiRW Magdalena Zasępa, z-ca dyrektora Departamentu Hodowli Zwierząt w MRiRW Justyna Ślusarczyk, prof. Grzegorz Żak – IZ PIB, przewodniczący Rady Programowej PFHBiPM Dariusz Piątek, dyrektor PFHBiPM Stanisław Kautz, z-ca dyrektora PFHBiPM Ewa Kłębukowska, dyrektor ds. hodowli Agnieszka Nowosielska oraz dyrektor Centrum Genetycznego PFHBiPM Sebastian Mucha.
– To bardzo ważne, aby hodowcy współpracowali z jednostkami naukowymi i mieli swój udział w kreowaniu postępu hodowlanego – podkreślił prezydent Hądzlik. – Porozumienie, które dzisiaj podpisujemy z Instytutem, to historyczna chwila, rozpoczynająca naszą szeroko pojętą współpracę, podczas której będziemy się wzajemnie wspierać i przekazywać sobie wiedzę, tak aby zarówno Federacja, jak i Instytut mogły się mocno rozwijać.
Dyrektor Krzysztof Duda zauważył, że patrząc przez pryzmat hodowli i wartości polskiego rynku – bo to są przede wszystkim wyznaczniki siły gospodarki państwowej – porozumienie to może w przyszłości poprawić rankingi hodowlane naszego kraju w Unii Europejskiej i na świecie. Ma także nadzieję, że działania Federacji i Instytutu będą postrzegane jako wyznaczniki dobrych praktyk i owocnej współpracy.
Głównym założeniem podpisanego porozumienia jest optymalizacja oceny wartości hodowlanej w Polsce polegająca na:
1. wprowadzaniu najnowszych osiągnięć z zakresu metodyki polskiej oceny mających na celu utrzymanie jej na najwyższym światowym poziomie, m.in. takich jak jednostopniowa ocena wartości hodowlanej;
2. wdrażaniu złotego standardu EuroGenomics do oceny wartości hodowlanej;
3. opracowaniu oceny wartości hodowlanej dla nowych cech.
Wprowadzane zmiany w pierwszej kolejności dotyczyć będą bydła rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej. W kolejnym etapie prace powinny się koncentrować na rozwoju oceny wartości hodowlanej dla mniej licznych w Polsce ras bydła, takich jak simentalska, polska czerwona czy białogrzbieta. Kierunek tych prac będzie uzależniony od rozwoju metodyki i dostępności danych.
Porozumienie zakłada optymalizację struktury organizacyjnej zespołów wykonujących ocenę wartości hodowlanej bydła rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej opartej na ścisłej współpracy między zespołem naukowców IZ PIB i zespołem obliczeniowym Centrum Genetycznego PFHBiPM. Celem tych działań jest rozwój metodyki i optymalizacja rutynowej oceny wartości hodowlanej w Polsce.
Nowa struktura organizacyjna zwana „Zespołem CGen-IZ” będzie bazowała na dwóch grupach:
1) grupie rutynowej, pod kierunkiem CGen, która będzie realizowała rutynowe obliczenia oraz publikację wartości hodowlanych, zapewniając wymaganą precyzję, częstotliwość i punktualność tej oceny;
2) grupie naukowej, pod kierunkiem IZ PIB, która będzie realizowała opracowanie oceny wartości hodowlanej dla nowych cech oraz badania naukowe nad nowymi metodami i technologiami dotyczącymi tej oceny.
W celu realizacji oceny wartości hodowlanej metodą jednostopniową w nowej strukturze organizacyjnej oraz usprawnienia wykonywania bieżącej oceny powołano dwie grupy robocze, złożone z przedstawicieli CGen i IZ PIB.
Pierwsza grupa – rutynowa – do realizacji tzw. szybkiej ścieżki, zakłada, że przetwarzanie wyników oceny wartości hodowlanej, kontrola jakości, standaryzacja wyników oraz obliczanie indeksów i przygotowanie zbiorów do publikacji będą odbywać się w CGen. Szybka ścieżka zostanie wdrożona niezwłocznie po jej opracowaniu, jednak nie później niż w ocenie sierpniowej 2022 r.
Druga grupa – naukowa – zajmie się opracowaniem oceny wartości hodowlanej dla wszystkich cech z wykorzystaniem metody jednego kroku w nowej strukturze organizacyjnej (Zespół CGen IZ).
Opracowana metodyka, pozwalająca na ocenę wszystkich cech dotychczas ocenianych w Polsce, zostanie przekazana do rutynowej realizacji oceny wartości hodowlanej w CGen do kwietnia 2024 r.
Strony porozumienia zadeklarowały ścisłą współpracę na każdym etapie realizacji oceny wartości hodowlanej dla bydła ras mlecznych. Proponowana struktura organizacyjna pozwoli na wykorzystanie w pełni kompetencji i doświadczenia najlepszych polskich specjalistów z zakresu metod statystycznych i genomowej oceny wartości hodowlanej. Kluczowe decyzje dotyczące zmian i rozwoju oraz oceny wartości hodowlanej w kontekście postępu genetycznego opiniowane będą przez Radę Programową PFHBiPM.
Wierzymy, że 15 września 2021 r. zapisze się w historii polskiej hodowli złotymi zgłoskami. Perspektywa wspólnych działań i realizacja wyzwań wpisują się w trendy ogólnoświatowe.
