Posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 11 kwietnia w sprawie rolniczego handlu detalicznego
W dniu 11 kwietnia 2024 roku odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie funkcjonowania ustaw dotyczących rolniczego handlu detalicznego. Z ramienia Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w posiedzeniu uczestniczył Jacek Czerniak – sekretarz stanu.
Podczas posiedzenia przedstawiono definicję rolniczego handlu detalicznego liczbę podmiotów prowadzących tego typu działalność oraz formy wsparcia.
Rolniczy handel detaliczny (RHD) do polskiego porządku prawnego został wprowadzony 1 stycznia 2027 roku. Oznacza handel detaliczny polegający na produkcji żywności zawierającej co najmniej jeden składnik pochodzący w całości z własnej uprawy, hodowli lub chowu oraz zbywaniu tej żywności konsumentowi finalnemu lub zakładom prowadzącym handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego np. sklepy, restauracje, stołówki.
Liczba podmiotów prowadzących RHD systematycznie wzrasta i obecnie wynosi 22 273 podmioty (w 2017 roku wynosiła 1 633). Nadzór nad jakością produkcji prowadzi Inspekcja Weterynaryjna. Aktualnie nadzoruje 19 450 podmiotów prowadzących RHD w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego. Najwięcej zarejestrowanych jest podmiotów produkujących:
- produkty pszczele nieprzetworzone – 14 910 podmiotów;
- jaja drobiowe – 2 872 podmioty;
- produkty mleczne i na bazie siary – 1 095 podmiotów;
- produkty mięsne – 970 podmiotów;
- mleko surowe i siarę – 950 podmiotów.
Formy wsparcia:
- wsparcie w ramach PROW 2014-2020
- środki z Krajowego Planu Odbudowy
- gwarancja spłaty kredytu (do 80% pozostającego do spłaty kapitału kredytu). Maksymalna kwota gwarancji wynosi 5 mln zł.
- kredyt obrotowy powiązany z kredytem inwestycyjnym do 20% kredytu inwestycyjnego.
- dotacja na spłatę odsetek przez okres 2 lat: w przypadku młodego rolnika – 100%, w przypadku gospodarstwa rolnego, którego wielkość ekonomiczna wynosi poniżej 25 tys. EUR – 50%, w przypadku inwestycji, która przyczynia się do ochrony środowiska i klimatu – 50%.
Od 1 stycznia 2022 roku obowiązują przepisy obligujące gminy do wyznaczania w piątki i soboty miejsc do prowadzenia handlu przez rolników. Od momentu obowiązywania przepisów do 2023 roku 1 458 gmin i miast wyznaczyło miejsca do handlu, co stanowi 58% wszystkich gmin.
Podczas dyskusji poruszono kwestie zmiany przepisów, aby gminy mogły ze sobą współpracować i wspólnie wyznaczyć miejsce przeznaczone do handlu. Konieczne jest również większe upowszechnianie wiedzy na temat rolniczego handlu detalicznego.