Posiedzenie Copa – Cogeca

W dniach 4–5 marca w Brukseli odbyło się pierwsze spotkanie grupy roboczej „Mleko i produkty mleczne” Copa – Cogeca oraz grupy dialogu obywatelskiego ds. mleka. Głównymi tematami poruszanymi podczas spotkania była aktualna sytuacja rynkowa, wpływ koronawirusa na branże mleczarską. Sesję popołudniową poświęcono tematowi związanemu ze zmianą pokoleniową w europejskich gospodarstwach rolnych.  

Podczas posiedzenia większość ekspertów z  krajów członkowskich podkreślało, że sytuacja  na rynku mleka obecnie jest na stabilna. W 2019 roku podaż mleka była większa w porównaniu z poprzednimi latami, jednak nie są to duże wzrosty. Dla przykładu w Niemczech skup był o 1,5% większy niż w roku 2018, a w Austrii wzrost ten wyniósł od 1 do 1,5%. W Polsce rok 2019 zakończono wzrostem skupu na poziomie 2% większym niż w roku 2018. W wielu krajach cena skupu jest wyższa niż w zeszłym roku. W Polsce średnia cena mleka w 2019 roku wynosiła 31,3 EUR/100 kg i była o 0,7% od średniej w 2018 roku. Trend spadkowy utrzymywał się przez całe I półrocze zeszłego roku, ceny zaczęły się odbijać w lipcu, niestety w pierwszym miesiącu bieżącego roku cena ponownie odnotowała spadki. Przeciętna cena mleka w styczniu była o 1,8% niższa niż w grudniu 2019 roku oraz o 2,5% niższa niż w styczniu 2019 roku. W najbliższych miesiącach trend spadkowy może się utrzymać, zwłaszcza, że notowania na GTD (Global Dairy Trade) po raz trzeci odnotowały spadek, a jednak mają one wpływ na rynek krajowy i europejski. 

Podczas spotkania zwrócono uwagę na zagrożenie jakie niesie dla branży mleczarskiej epidemia koronawirusa. Uczestnicy wielokrotnie podkreślali, że w ich krajach można zaobserwować spadek popytu ze strony Chin. W 2019 roku eksport europejskich produktów na rynek chiński był na bardzo wysokim poziomie. Chińczycy dysponują zapasami produktów mleczarskich.  Koronawirus zakłócił łańcuch dostaw, wiele transportów nie zostało rozładowanych w portach. Zdaniem ekspertów z Komisji Europejskiej zawirowania w handlu będą miały charakter krótkotrwały i po jakimś czasie wszystko wróci do normy. Jednak nie wiadomo ile dokładnie czasu cała sytuacja potrwa i jak bardzo odbije się na sytuacji producentów mleka.    

 
Kolejnym poruszonym tematem był Europejski Zielony Ład. Jednym z elementów nowego podejścia jest strategia „Od pola do Stołu”, której głównym założeniem jest zwiększenie przejrzystości w łańcuchu dostaw oraz zmniejszenie zużycia pestycydów, nawozów i antybiotyków.  Wprawdzie nie są jeszcze znane szczegóły, mają zostać opublikowane pod koniec marca, ale organizacje rolników już teraz zwracają uwagę, że priorytety klimatyczne Komisji Europejskiej wobec rolników mogą być trudne do spełnienia. Rolnicy już teraz dużo robią w kwestii zmian klimatu, a nakładanie na nich kolejnych obowiązków może się skończyć tym, że wielu z nich nie podoła finansowo i zakończy działalność. Nowe wymagania powinny się wiązać z dodatkowym wsparciem finansowym. 

Cała popołudniowa sesja grupy roboczej „Mleko i produkty mleczne" Copa - Cogeca była poświęcona tzw. wymianie pokoleniowej. Kraje członkowskie Unii Europejskiej od dawna zwracają uwagę, że społeczeństwo rolnicze się starzeje, młodzi ludzie niechętnie przejmują gospodarstwa. Grupa robocza chce opracować rekomendacje, działania, które mają zachęcić młodych ludzi do pracy w rolnictwie. Pokazać, że produkcja mleka oprócz tego, że jest ciężką pracą może dawać również satysfakcję, stać się hobby. Na przykładzie Polski poprzez wystawy, szkoły sędziowskie, szkoły młodych hodowców. W Polsce udział młodych rolników wynosi około 20%, dla porównaniu średnia dla Unii Europejskiej to 10%. Jednak średnia wieku właścicieli gospodarstw jest powyżej 40 lat, a to zamyka im możliwość korzystania z płatności przeznaczonych młodych rolników.