Młóto browarniane – odpad doskonały

Młóto browarniane – produkt odpadowy powstający w kadzi fermentacyjnej, w procesie produkcji piwa. W jego skład wchodzą nierozpuszczalne w wodzie składniki zacieru w postaci: osadu z łusek, kiełek i drobin słodu (najczęściej jęczmiennego). Może ono pochodzić także z jęczmienia, pszenicy, ryżu a nawet kukurydzy.

W młócie browarnianym występują prawie wszystkie składniki ziarna zboża, z którego pochodzi, za wyjątkiem cukrów rozpuszczalnych w wyniku hydrolizy.

Występuje na rynku w kilku formach:

• młóto świeże – konsystencja od półpłynnej wilgotnej kaszy jęczmiennej,
• młóto suszone,
• młóto granulowane.

Młóto browarniane zawiera :

• bardzo wartościowe źródło białka chronionego przed rozkładem w żwaczu (chronione w 55%),
• podwyższony poziom lizyny, obniżony metioniny,
• wysoko strawne włókno,
• cukry w postaci pentozanów i pektyn,
• witaminy z grupy B – B1, B2, B4, B5 oraz A, E.

Warto także pamiętać, iż młóto browarniane

• Może mieć pewien wpływ na podwyższanie zawartości tłuszczu w mleku i kazeiny.
• Wpływa pozytywnie na ilość pobranej paszy przez zwierzęta i jej smakowitość.
• Jest paszą mlekopędną.
• Charakteryzuje się wysoką strawnością białek w jelicie cienkim dochodzącą do 85%.

Jakość młóta może być znacznie ograniczona w procesie suszenia, granulowania, przechowywania, konserwacji (zbyt wysoka temperatura, uszkodzenie białka, pleśnie).

Młóto browarniane to bardzo dobra pasza uzupełniająca w żywieniu krów mlecznych, opasów i młodzieży, a jedynym czynnikiem ograniczającym jego stosowanie jest sezonowa dostępność – więcej mamy młóta latem – mniej zimą, co związane jest ze zwiększonym spożyciem piwa w okresie letnim. Drugi problem jest sposób przechowywania i konserwacji tego produktu – jest produktem wyjątkowo nietrwałym.

W stanie świeżym może być stosowany zaledwie 2–3 dni latem, zimą znacznie dłużej jednak dopiero konserwacja powoduje przedłużenie okresu stosowania tego produktu.

Jak zatem konserwujemy młóto? Na ogół robimy to poprzez:

• suszenie,
• granulowanie,
• kiszenie w pryzmach,
• kiszenie w silosach,
• kiszenie w rękawach – do czego wykorzystujemy specjalistyczny sprzęt.

Do zakiszania młóta najbardziej nadają się rękawy, ze względu na zatrzymywanie wypływu soków i strat z tym związanych. W celu poprawy warunków sprzyjających zakiszaniu mieszamy młóto świeże z wysłodkami suszonymi i/lub otrębami pszennymi w proporcji – 100 kg wysłodków, otrąb na tonę młóta – dodatek skrobi i/lub cukrów poprawia proces zakiszania, natomiast dodatek benzoesanu sodu lub kwasu propionowego do zakiszanej masy w ilości 2–3 kg na tonę przyspiesza ten proces i zapobiega psuciu się młóta.                 

W razie problemów z jakością młóta po otwarciu / pleśnienie /można dodatkowo opryskiwać część otwartą młóta rozcieńczonym jednym z wymienionych powyżej kwasów.

Młóto browarniane nadaje się do skarmiania krów i młodzieży po zbilansowaniu dawki pokarmowej na poziomie żwacza BTJN = BTJE.

Świetnie komponuje się w połączeniu z kiszonką z kukurydzy, kiszonką z traw, kiszonką z motylkowych – wszędzie tam gdzie jest mało białka w dawce pokarmowej oraz jest duży poziom białka rozkładalnego w żwaczu.

Trzeba pamiętać iż bardzo często młóto świeże lub kiszone podawane jest w nadmiarze nawet do 20 kg/szt. natomiast jego optymalne wartości w dawkach dla bydła wynoszą dziennie 6,0–8,0 kg/ szt. krowy dojne, młodzież 2–5 kg/szt.

Nadmiar młóta w d.p. może powodować  problemy z rozrodem, obniżać % tłuszczu w mleku – na skutek zbyt dużego udziału pasz niestrukturalnych w dawce pokarmowej.

Często u krów wysokowydajnych udział pasz niestrukturalnych w stosunku do strukturalnych wynosi => 50% co prowadzi do nadprodukcji kwasu mlekowego co skutkuje  okresowym podkwaszeniem krów. Młóta nie podajemy krowom zasuszonym ze względu na mogące się pojawiać problemy w okresie okołoporodowym.

Na opłacalność stosowania młóta w żywieniu bydła przede wszystkim ma cena która oscyluje między 120–170 złotych za tonę z transportem. Wartość młóta wzrasta wraz ze wzrostem suchej masy.

Płacąc za tonę tego produktu musimy mieć świadomość że zawartość wody w młócie uzależniona jest od procesu technologicznego browaru z którego pochodzi i może wahać się od 70–85%.

Bardzo dobre młóto to takie, które zawiera w stanie świeżym około 30% SM i 10% BO. Młóto browarniane może zastąpić śruty poekstrakcyjne w dawce pokarmowej i tak:

• 3,4–6,6 kg świeżego młóta = 1 kg śruty poekstrakcyjnej rzepakowej, a
• 4,1– 8,1 kg świeżego młóta = 1 kg śruty poekstrakcyjnej sojowej, wartość podstawienia uzależniona jest od suchej masy młóta.

W tym konkretnym przypadku podając 8 kg młóta oszczędzamy 1,2 kg śruty poekstrakcyjnej rzepakowej na 1 krowę dziennie.

Jak już wspomniano wcześniej duże znaczenie w opłacalności stosowania młóta ma jego sucha masa powiązana z ceną jak i jakość białka w porównaniu do podobnych wartości śrut poekstrakcyjnych.