Kappa kazeina – praca hodowlana przynosi efekty
Skład i jakość mleka krowiego ulegają znacznym zmianom pod wpływem różnych czynników, z których wiele ze sobą współdziała. Obejmują one, między innymi: uwarunkowania genetyczne, stadium laktacji, porę roku, wiek krowy, status endokrynologiczny, stan zdrowotny gruczołu mlekowego, higienę pozyskiwania mleka oraz żywienie.
Hodowca, znając skutki działania tych czynników, może w dużej mierze decydować o składzie mleka poprzez prowadzoną w stadzie pracę hodowlaną. Obecne uwarunkowania rynkowe spowodowały, że wysiłki hodowców coraz mocniej ukierunkowane są na uzyskanie mleka o wysokiej zawartości i jakości białka. Aby uzyskać wysoką zawartość białka w mleku należy wziąć pod uwagę uwarunkowania genetyczne. Odziedziczalność procentowego udziału białka w mleku jest bardzo wysoka - w co najmniej 60% zależy od wartości genetycznej krów, a dopiero w pozostałej części od innych czynników, głównie żywienia.
Najliczniejszą grupą białek mleka (80%) są białka kazeinowe, a wśród nich najważniejsze znaczenie dla przetwórstwa mleka ma frakcja kappa-kazeiny, ponieważ to ona odpowiada za zapoczątkowanie procesu krzepnięcia. Przebieg tego procesu zależy od budowy białek kappa-kazeiny, a ta determinowana jest posiadanym przez zwierzę genotypem. Wśród pięciu najczęściej występujących genotypów kappa-kazeiny (AA, AB, BB, AE i BE) największy wpływ na przydatność technologiczną mleka ma genotyp BB. Wpływ polimorfizmu tego genu na przydatność mleka do produkcji serów jest przedmiotem badań wielu naukowców na całym świecie. Na ich podstawie można stwierdzić że, mimo iż krowy z genotypem AA charakteryzują się większą wydajnością mleczną, to najkorzystniejsze pod względem wydajności produkcji sera jest mleko pochodzące od krów o genotypie BB. W badaniu przeprowadzonym przez Zambrano Burbano i wsp. (2010) stwierdzono, że przy użyciu tylko mleka BB można otrzymać o 20% więcej skrzepu z tej samej ilości mleka. Podobne wyniki otrzymali w swoim badaniu z 2007 roku Alipanah i Kalashnikova (2005), którzy wykazali, że od krów o genotypie BB, uzyskuje się dużo lepszy odzysk białka i tłuszczu w serze, a skrzep powstaje o ponad 30% szybciej niż z mleka pochodzącego od krów z genotypem AA.
Polimorfizm białek mleka został na tyle poznany, że w pracy hodowlanej ich genetyczne warianty mogą zostać z powodzeniem wprowadzone jako dodatkowe parametry selekcyjne. Prowadzenie selekcji bydła mlecznego z wykorzystaniem markerów genetycznych byłoby odpowiedzią na coraz wyższe wymagania przemysłu mleczarskiego, preferującego mleko o wyższych parametrach technologicznych do produkcji serów.
W Laboratorium Genetyki Bydła wykonywane są badania, które pozwalają na efektywną identyfikację intersujących pod kątem genu kappa-kazeiny osobników.
Hodowco! Jeśli chcesz się dowiedzieć jakie genotypy kappa-kazeiny mają twoje zwierzęta, już dziś skontaktuj się z doradcą hodowlanym http://pfhb.pl/hodowla/kontakt
