Kappa-kazeina kluczowe białko mleka dla serowarstwa
Białka kazeinowe są główną grupą białek mleka (80%), wśród nich największe znaczenie dla produkcji serów ma frakcja kappa-kazeiny – odpowiadająca za zapoczątkowanie procesu krzepnięcia mleka. Wydajność i szybkość procesu krzepnięcia zależy od budowy kappa-kazeiny, a ta determinowana jest posiadanym przez zwierzę genotypem. Najbardziej pożądanym w serowarstwie wariantem jest genotyp BB, drugi w kolejności jest genotyp AB. Badania populacji światowej wykazują, że częstość genotypu BB w populacji krów rasy holsztyńsko-fryzyjskiej jest relatywnie niska i wynosi około 1–2%. W tym kontekście szczególnie ciekawe są wyniki uzyskane przez Laboratorium Genetyki Bydła PFHBiPM, na podstawie analizy zwierząt zgenotypowanych w 2020 roku (około 9000 zwierząt) pochodzących z czołowych polskich gospodarstw. W badanej grupie stwierdzono obecność genotypu BB u 20,16% zwierząt, a genotypu AB u 40,73% zwierząt. Więcej na temat właściwości kappa-kazeiny oraz jej zastosowaniu w przemyśle serowarskim możemy przeczytać w artykule „Kappa-kazeina – niedoceniane białko mleka” (HiChB 2020/03).
Przedstawione powyżej dane dowodzą, że polska populacja krów mlecznych produkuje mleko o zdecydowanie wyższej przydatności serowarskiej niż populacja światowa. Wynika to z prowadzonej od dawna świadomej hodowli, a także polityki cenowej niektórych mleczarni, gdzie cena skupu jest uzależniona w dużej mierze od zawartości kazeiny w mleku, a nie białka ogólnego. Ze względu na niewielką populację buhajów o genotypie BB konieczny jest szczególnie uważny dobór do kojarzeń z wykorzystaniem informacji genomowej samic, co pozwala na użycie również buhajów o genotypie AB.
W celu umożliwienia dalszego rozwoju genetycznego polskiej populacji PFHBiPM zaprasza do współpracy przedstawicieli mleczarni przy opracowaniu i realizacji programu „Wykorzystanie wyników genotypowania samic w selekcji genomowej bydła mlecznego oraz w rozwoju bazy surowcowej mleczarni”. Dotychczas odbyły się spotkania delegacji PFHBiPM z przedstawicielami Spółdzielni Mleczarskiej Mlekpol, Spółdzielni Mleczarskiej Mlekovita oraz Spółdzielczej Mleczarni Spomlek, podczas których przedstawiono dostępne możliwości współpracy, o czym szerzej możemy przeczytać w marcowym numerze czasopisma „Hodowla i Chów Bydła”.
